Disleksiyle Mücadelede Yeni Dönem: Yapay Zekâ Destekli Kişiselleştirilmiş Eğitim
- Özhan Özdemir
- 17 Haz
- 2 dakikada okunur

İngiltere’den Örnek Bir Eğitim Politikası
Disleksi gibi öğrenme farklılıklarına sahip bireyler, geleneksel eğitim sistemlerinde sıklıkla geri planda kalabiliyor. Ancak yapay zekâ (YZ) teknolojilerinin gelişimi, bu durumu kökten değiştirmeye aday. İngiltere Bilim ve Teknoloji Bakanı’nın geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama, disleksili öğrenciler için umut verici bir dönemin habercisi oldu.
Bakan, yapay zekânın kişiye özel öğrenme deneyimleri sunarak disleksili öğrencilerin potansiyellerini açığa çıkarmada güçlü bir araç olduğunu vurguladı. Özellikle erken yaşlardaki bireylerin okuma ve yazma süreçlerinde karşılaştıkları engellerin, AI destekli uygulamalarla aşılabileceği düşünülüyor.
Kişiselleştirilmiş Öğrenme Nedir?
Kişiselleştirilmiş öğrenme, öğrencinin öğrenme hızı, ilgi alanları ve güçlü/zayıf yönlerine göre şekillenen bir eğitim modelidir. Yapay zekâ, bu süreci üç ana başlık altında destekliyor:
Uyarlanabilir İçerikler:AI, öğrencinin düzeyine göre içerikleri anında yeniden yapılandırabiliyor.
Gerçek Zamanlı Geri Bildirim:Öğrenciye anlık yönlendirme ve düzeltme önerileri sunulabiliyor.
Sesli Okuma & Görsel Destek:Disleksiye özel olarak geliştirilen sistemler; metinleri sesli okuma, kelime vurgusu, renkli metin sunumu gibi yollarla öğrenmeyi kolaylaştırıyor.
Disleksiye Sahip Öğrenciler İçin YZ Neden Önemli?
Disleksi, bireyin zekâ düzeyiyle ilgisi olmayan bir öğrenme farkıdır. Ancak çoğu zaman bu öğrenciler, yeterli birebir destek alamadıkları için eğitimde geride kalabiliyorlar. İşte bu noktada devreye giren yapay zekâ:
Bireysel ilgi gereksinimlerine göre şekillenen eğitim planları sunarak özgüveni destekliyor.
Öğretmenlere zaman kazandırarak daha fazla öğrenciye özel destek verilmesine imkân tanıyor.
Erken tanılama ve müdahale süreçlerini kolaylaştırarak uzun vadede başarıyı artırıyor.
🇬🇧 İngiltere’nin Politikası Ne Anlama Geliyor?
İngiltere’de bu tür sistemlerin sadece özel eğitim kurumlarında değil, kamu okullarında da yaygınlaştırılması hedefleniyor. Hükümet, AI odaklı çözümlerin adil ve erişilebilir bir eğitim sistemi için anahtar rol oynayacağını belirtiyor.
Bu politika, sadece disleksili bireyler için değil; dikkat eksikliği, otizm spektrum bozukluğu ve diğer öğrenme farklılıkları olan öğrenciler için de benzer destek sistemlerinin yaygınlaştırılmasına öncülük edecek nitelikte.
Aikademi Yorumu
Yapay zekânın eğitimdeki rolü, sadece verimliliği artırmakla sınırlı değil. AI, aynı zamanda eşitlikçi ve kapsayıcı bir eğitim anlayışının da taşıyıcısı olma potansiyeline sahip. İngiltere’nin bu adımı, tüm dünyada benzer uygulamaların artması açısından önemli bir örnek teşkil ediyor.
Eğitimde fırsat eşitliğini artırmak için yapay zekânın sunduğu olanakları doğru değerlendirmek, hem bireyler hem toplumlar için geleceğin kapılarını aralayabilir.
📎 Kaynak:The Guardian – AI can ‘level up’ opportunities for dyslexic children, says UK tech secretary
